J. Antonini, A. Du-haiku-en, and F. , , 2003.

A. Menn and G. , Où en sont les études sur la langue bretonne ?, Extrait du Bulletin de la « Société Archéologique du Finistère » Tome XCIX -1972/²

M. Bouëssel-du-bourg, Daoulagad ar Werc'hez, Keit Vimp Bev, 2014.

Y. Brusk, E. Haykou-bennag, and B. Nevez, , 1984.

E. Ernault, L. Mot, and «. Dieu-»-en-breton, An dud hag al loened, aktoù dastumet gant Daniel Giraudon, 1906.

K. Fujii, Koroll an haïku, lakaet e brezhoneg gant Alain Kervern ha Fañch Peru, Skol Vreizh, 1999.

D. Giraudon and L. Trésor-du-breton-rimé, Jeux verbaux, c'hoari gand ar geriou, 2012.

D. Giraudon, Traditions populaires de Bretagne, Du coq à l'âne, Yoran Embanner, 2013.

J. Gros, L. Trésor-du-breton-parlé, and E. De-stylistique-trégorroise, Troisième Partie 1974, LE STYLE POPULAIRE, supplément à la revue BARR-HEOL n°88, 1976.

A. Kervern, , 2015.

K. Konan, :. Ar-gonaned, E. Jakez, and H. Ha-gireg, Tro ma c'hanton, 2004.

L. Villemarqué, T. Hersart-de, and B. Breiz, , 1963.

P. Martin, M. Kerne, and E. De-la-cornouaille, An Oriant, 1929.

. Feiz-ha-breiz, (eus niv.1 da niv.5), 1920 (eus niv.8 da niv, 1932 (niv.1-4), vol.18, pp.1931-1932, 1903.

. Feiz-ha-breiz-ar-vugale, , p.1938, 1935.

V. Kroaz-ar, En-linenn digor war, pp.244-245, 1914.

L. Mélusine and . Xi, , 1912.

R. Celtique, En-linenn digor war, pp.1879-1880

, Nedeleg 1955. En-linenn digor war

, 300 divinadell, mouladur nevez ha kresket, 1966.

, Strollad ar Vrezhonegerien, eus niv.21 da niv, vol.27, pp.1941-1943

, Tu ne sais pas où est le trou du chien chez le curé? Sous sa queue. (On peut traduire toull ar c'hi par la niche du chien, ce qui rend la question plus difficile), p.334

, Martin 93

, Quelle distance y a-t-il entre la chaleur et le froid ? La longueur d'un chien : un chien a le derrière chaud et le nez froid, p.334

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.238

, Et l'autre dans la bouche Et tu les auras tous les deux. Il n'y a donc que deux doigts. (Mantallot) (jeu de mots entre les 2 sens possibles de daou viz, 2 doigts et 2 mois, Tu n'as qu'a lui fourrer un doigt dans le nez

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.238

, Quelle distance y a-t-il entre le froid et le chaud?

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.238

, ) 23-Marc'h Nebeutañ tra a weler er foar ? Kezeg sparlet, Quelle distance y a-t-il entre l'été et l'hiver? La longueur d'un chien: tu n'as qu'a lui mettre un doigt dans le cul et un autre sur le bout du nez

, Peder baz-frañs hag ur frañserez, toull ar varrenn-houarn hag un diskargerez? Ar gazeg, he feder gar, he lost, he genou hag he revr, p.184

, Pevar pil-fank, Ur skubellenn hag ur bank ? Ur marc'h : treid, lost ha kein

, Skol niv, vol.4

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.218

. Dih, , p.162, 1906.

, Quatre bâtons à franges et une frangeuse, le trou de la barre de fer et une déchargeuse ? Les quatre jambes d'une jument, sa queue, sa bouche et son derrière

, Skol niv.4, div. 144 28a-Marc'h/prad

, Prest d'in-me da dra douzet, Da lakât va loen blevek Ha me raio d'it tri dervez pleget

, Prest d'in da brad da lakât va beoc'h da beuri ha me 'raio d'it tri dervez gwriat

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.223

, Si tu me donnes ta machine tondue pour mettre mon animal poilu? Un tailleur qui voulait mettre sa jument sur le pré d'un paysan. (Ploubezre) (en échange de la pâture il offrait 2 journées de travail "sur le derrière

R. C. Iv, , p.39

. Prêtez-moi-votre and . Tondu,

, Je vous baillerai trois journées de c.. (Primelin) -Un pré

, Ret eo lenn « marc'h » 195 Skol niv, vol.4

, FhB, p.31, 1912.

, Deu veg, beg-oh-beg, seih troed hag ul lost?

, Geno ouz keno, seiz troad hag eul lost. Eur c'has 'lipan po-fer, p.204

, Je vais à la foire avec deux dix brides; j'achète dix-neuf chevaux; je mets une bride à chacun et il m'en reste une sans emploi

. Dih, , p.250, 1906.

, Ret eo lenn' beg'

. Dih, , p.31, 1910.

. Dih, , p.258, 1941.

X. I. Mélusine,

, Seiz troad, peder skouarn hag eul lost

, Deu vêg, bêg doh bêg, seih troèd hag ur lost? d'ur foér? Ur hi hemp harhal, ur penmoh hemp skroénjal (grogner), ur plah hemb konz, p.211

C. Rc and . Mél, Sept pieds, quatre oreilles et une queue. -Un petit cochon (ou quelque autre animal) mangeant dans une marmite, vol.92

, Deux bouches, l'une contre l'autre, sept pieds et une queue ? -Un chat buvant dans une marmite

, Skol niv, vol.4

. Taldir, , p.41

, Ripa-rapa warlerc'h kripa-krapa, panefe da chilpa-chalpa oa debret kripa-krapa gant riparapa? Piou int? 219

. Martin, Qu'est-ce qui ne boit que de l'eau et qui marche toujours de travers, vol.32

. Al-liamm-niverenn, , vol.7, p.66, 1948.

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.233

, Gratte-gratte sur l'avoine Croque-croque sur ses traces Sans aboie-aboie La gratte-gratte aurait été mangée Par le croque-croque? Une poule, un renard et un chien

. Feiz-ha-breiz-ar-vugale, , vol.21, p.143, 1935.

, Kripa krapa etouez ar c'herc'h

, panefe ar halpa halpa e vije tapet kripa krapa gant ar hilpa hilpa! (St Yan Trolimon) Ar c'hillog, al louarn hag ar c

. Ripa-rapa-warlerc'h-kripa-krapa, panefe da chilpa-chalpa oa debret kripa-krapa gant riparapa? (Plogoneg) Al louarn, ar yar hag ar c'hi

. Ripa-rapa-war-lerc'h-kripa-krapa, Panevefe da Chilpa-chalpa, E oa bet debret Kripa-krapa gant Ripa-rapa ? Al louarn, ar yar hag ar c'hi

. Skripa-skrapa-war-ar-c'herc'h, Lipa-lapa war e lerc'h, Paneve da Hipa-hapa, E vije bet debret Skripa-skrapa gant Lipa-lapa ? Ar yar, al louarn

. Kripa-krapa-war-ar-c'herc'h, Lipa-lapa war he lerc'h. Panevert (panevet) d'ar c'hipa-c'hapa 'Oa bet tapet kripa-krapa. -Ar yar war ar c'herc'h

, Skol niv, vol.4

, 35b-Kilhog Ar beg karn a ziveun ann den hanter-varo;ann hantar-varo a ziveun ar c'horf heb a ene; ar c'horf heb a ene a ziveun ann den hantar-varo a ia e kov he vamm da zribi he dad, p.212, 1943.

, Ar c'hok a ziveun ar c'holc'her; ar c'holc'her a vrall ar c'hloc'h; ha 231 vamm, da zribi korf he dud

, Ar c'hillok a zifun ar belek

, N'on ked roue, hag e tougan kurunenn, N'on ked marheg ha koulskoude em-eus kentrou, N'on ked skrivagner hag e tougan eur bluenn, N'on ked keginer hag e roan da zebri? Ar hillog. 234

. Rc-iv,-118a--cf, , p.272

, mort; le demi-mort réveille le corps sans âme; le corps sans âme réveille l'homme à demi mort qui va dans le ventre de sa mère pour y manger son père. -Le coq réveille le bedeau; le bedeau met en branle la cloche

L. Le-bec-d'os-réveille-l'homme-endormi, Le corps sans âme réveille l'homme endormi, L'homme endormi marche par dessus les morts -Pour aller dans le corps de sa mère

. Brud, 36b-Kilhog N'oun ket roue, vol.219

, n'oun ket marc'heg, ha koulskoude am eus gentrou

, n'oun ket skrivanier, hag e tougan eur bluen; kurunenn, N'on ket marc'heg ha koulskoude am eus kentroù, N'on ket skrivagner hag e tougan ur bluenn, N'on ket keginer hag e roan da zebriñ

, Lanildut) en tour ? (Nein) Rak pe vehé ur iar e vehé, p'en dehé dehi dovein, FhB, p.241, 1912.

, Perag eo eur c'hok a lakeer war ann touriou eleac'h lakad eur iar? (Beuzek) Abalamour ma vez lakeet eur iar, ha ma zeufe da zesvi, he viou en eur goeza a dorfe, vol.243, p.219

. Dih, , p.231, 1913.

. Dih, , p.22, 1912.

. Diar, Diduamanchou ar bobl

. R. Rc-iv-;-e, Pourquoi met-on sur les clochers un coq au lieu d'une poule ? -Par la raison que si l'on y mettait une poule, et qu'elle vînt à pondre, les oeufs se briseraient en tombant. (Cf. Fanch-Cos, vol.147, p.22

B. Breiz, J'ai encore, étrenneurs, une maisonnette couverte en chaume, avec un petit seuil de pierre, Et elle a plus de cent mille chambres où il y a plus de cent mille demoiselles, p.449

, Si vous savez dire ce qu'elles font, votre demande sera bienvenue. -Notre demande sera donc bienvenue et nous allons entrer chez vous : Ces demoiselles-là sont vos abeilles qui veulent qu'on nous donne notre étrenne. 258 Lenn tiik ? 259 FhB, p.455, 1920.

. Dih, , p.443, 1907.

. Dih, 50-Ruskenn Hag anaout a rit eur c'hastel, Zo ennan meur a zimezel, N'int ket holl euz ar chentilla, Mes traou a reont euz ar gwella? penn ma zi, mil brank enni, un neiz war bep brank, Ur goloënn wenan, p.271, 1939.

, FhB, p.319, 1920.

. Qu, est-ce que la maison que l'on commence par le faîte ? (Quimper-Guézennec) -Une rûche

. Brud, , p.232

, Feiz ha Breiz ar Vugale, niv, vol.59, p.10

, Un arbre au bout de ma maison, qui a mille branches, un nid sur chaque branche, un oiseau dans chaque nid, quand ils chantent, ils chantent tous d'une même voix (à l'unisson) ? Une ruche

.. Rtp and . Vii, , p.342

G. and L. Calvez, Devine ce que je jette par-dessus la maison, Quand je vais le chercher, je trouve trois? L'oeuf. On trouve la coque, le blanc et le jaune

. Brud, , p.230

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.217

, Jette une chose par-dessus la maison quand tu iras voir tu en trouveras trois? Un oeuf

, M'em es ur gredansig guen, guen, Ha cherret klos doh en deu ben?

E. Treger,

, FhB, p.382, 1920.

. Dih, , p.364, 1937.

. Dih, , p.114, 1905.

. Dih, , p.220, 1937.

R. C. Iv,

J. Blanche, Qui est fermée à clef des deux bouts. (Tréméven) -Un oeuf

, Skol niv, vol.4

P. Vi, Treger : ped u) poaz kalet a c'helle Rannou Trelever, krenva Tregeriad a vevas biskoaz, da zibri pa veze voar yun ?

. Dih, , p.55, 1910.

G. Fhb, Eost, p.31, 1919.

, FhB, p.287, 1920.

. Dih, , p.234, 1934.

, Skol niv, vol.4

. Rtp-mae-mezheven, , p.148, 1911.

, Qu'y a-t-il de blanc dans l'air et de jaune sur la terre? L'oeuf

. Al-liamm-niverenn, , vol.7, p.66, 1948.

. Dih, , p.121, 1912.

. Dih, , p.157, 1934.

, Ur vrozhig wenn, Hep gwri na brec'henn ? Ur vi, vol.333, p.70

, Evid lodenna pemp vi etre pemp den ha lezel unan war ar plad, me, eme F. David, a reio evellen : me a roio unan d'am zad, unan d'am mam, an trede d'am c'hoar vras, ar pevare a zalc'hin ganen hag ar pempet a jomo c'hoaz war ar plad a roin plad hag all d'am c'hoar vihan a raio evel a garo outan

G. Fhb, Eost, p.31, 1919.

B. Breiz, Puisque vous savez tant de choses, La poule a autant de plumes que la lune d'étoiles autour d'elle, p.448

L. Iv, , p.145

, Combien de plumes a la poule ? -Autant de plumes a la poule qu'il y a d'étoiles autour de la lune

. Dih, , p.274, 1939.

, Lavar din, ma mignon, mar d-out ur paotr hag a oar, ped bouzellen a zo e-barz ar yar ? Teir a zo a-dreuz, teir a zo a-hed, bouzellenn toull he revr a zo a-dreuz he beg, p.340

, Petare differans zo 'tre eur beleg hag eur iar ? (Perwenan)

-. E. Rc, 352-Indov, XLIV, En quelle saison la poule a-t-elle le plus de plumes?-Quand le coq est sur elle

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.243

, Pourquoi la poule dort toujours sur une patte? Si elle les levait toutes les 2, elle tomberait. (Ploubezre) 342 L-F. Sauvé, p.154

, Quelle différence y a-t-il entre un prêtre et une poule ? (Penvenan) -Le prêtre gagne sa journée par la bouche

, Skol niv, vol.4

D. Saladenn, Heb na kik na kroc'henn, Ha gouskoude mamm saladenn E deuz kik ha kroc'henn

, Peder dimezell wenn, ha pa rafe glaw kement ha mein

N. Salé and . Salé, Qui n'a ni chair ni peau, Le beurre et la vache

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.237

, Sur la route, Il pleut comme s'il tombait des pierres Mais elle ne leur tombe pas sur le dos ? Les trayons du pis de la vache

, Quatre demoiselles blanches, et même s'il tombait des gouttes de pluie aussi grosses que des cailloux, il ne leur tomberait pas une goutte dessus ? Les mamelles de la vache

L. Sauvé, , p.29

, Sur leur dos goutte ne tomberait [?] (Braspartz) .-Les quatre pis de la vache. (Cf. une devinette française de Tréméloir : Quatre petites demoiselles dans le milieu d'une cour, quand i(l) tombe de la pluie, jamais i' n'se mouillent. -Les quatre triyons (trayons) d'une chèvre

, Duvun peder dimezel E font war-drao gant ar ru, Hag ober glâ ken a zû, Ha ne goue takenn ebet war-n-he ? (Lanrodek)

, Peder dimezell e-kreiz ar park

, Glav a ra, ha n'int ket gleb ?

, Peder dimezell o vont gant an hent, kaer en deus glav ober, na vezont ket gleb ?

L. Sauvé and -. E. , , p.45

D. Devine-quatre, Qui descendent la rue; Il fait de la pluie à verse, Et il ne tombe pas une goutte sur elles ? (Lanrodec) -Les pis d'une vache

, Skol niv, vol.4

, Pevar en traon, pevar en ear, ha pevar da zigas d'ar gear

, Noire comme un chapeau et quand elle tombe elle fait " floc ! " ? La bouse de vache

, FhB, p.127, 1912.

, FhB, p.400, 1926.

, Petra zo kaoz d'ar saout da c'hourvez ? A-toue, n'hellont ket azezañ

, quatre pointes en l'air, Et quatre en bas qui envoient profit à la maison. -La vache (ses cornes, ses oreilles et ses trayons)

. Rtp-janvier, , p.13, 1912.

, Un banc avec quatre pieds et un balai pour chasser les mouches? -la vache

, Pourquoi les vaches se couchent-elles? Parce qu'elles ne peuvent pas s'asseoir

. Martin, , p.54

, Pourquoi les vaches s'allongent-elles? Parce qu'il leur est difficile de s'asseoir

, Skol niv, vol.4

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.242

, Petra a zo kaoz d'ar saout da dostaad ouz ar c'hleuz da beuriñ ? A-toue, ar c'hleuz n'hall ket tostaad outo, p.368

, Prest d'in da dra touzet Evid lakaat ma loen blevek, Ha me raï d'id tri devez pleget. Eur c'hemener a c'houlen eur prat da lakaat e veuc'h da beuri evid tri devez gwriat, p.371

, e miz gouere diveza; al loan a oa ganen pa oan o vont, ne oa ket ganen ken, pa oan o tont d'ar gêr, ha koulskoude n'am oa na prenet na gwerzet loan ebed. Petra am oa grêt eta ? -Eur strop pe eun trok, Me a zo bet e Foar ar Merzer, p.372

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.239

T. Qu'est-ce-que and . Préfères, Une vipère ou un lièvre Ou une crêpe chaude ou une vache grasse (une bouse de vache ou une limace

, Pour quelles raisons les vaches s'approchent-elles du talus pour paître ? Parce que le talus ne peut pas s'approcher d'elles

, Skol niv, vol.4

. Martin, , p.95

. Qu, est-ce qui bouge sans cesse et qui ne se détache pas ? La queue d'une vache

. Taldir, , p.86

E. Fhb, , p.95, 1919.

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.222

D. Devine-ma, Cent boulettes dans une chiée? Une chiée de biquette

. Taldir, , vol.76, p.406, 1920.

R. C. Iv, , p.31

. Devine and . Bois, Sans toucher feuille du pied ? (Douarnenez) -Le veau

;. E. Taldir, Devine pour toi devinette : Qu'est-ce qui traversera sans être mouillé ? (Braspartz), vol.46, p.31

, Petra e ia d'ar marc'hat hep touch he dreit en douar?

. Qu, est-ce qui va au marché sans que ses pieds touchent terre ? -Le veau

R. Noiraud, . Fait, and . Blanchet, Un chaudron dans lequel on fait bouillir du lait

, Skol niv, vol.4

, Skol niv, vol.4

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.221

, Quand elle sort, elle fait flic? Un veau qui tète

L. Sauvé, , vol.290, p.27

, Quand elle en sort, elle fait "flip!". ra "flip, toull kig, Ha pa 'zeu kuit e ra : kuik ! ? zo ac'hann da Venez-Bre? Unan, mar bez hir a-walc'h, p.396

. Brud, , p.215

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.224

, Combien de queues de veaux, Faut-il pour atteindre les cieux? Une, si elle est assez longue

. R. Rc-iv-;-e, 356) Combien faut-il de queues de veau pour atteindre le ciel ? -Une seule, si elle est assez longue. (Le Faou) eus du-se da Venez-Bre ? Unan, mar bez hir a-walc'h. 400 greoñ (ou : e greozenn) d'ar marc'had? Un dañvad, p.404

, Skol niv, vol.4

, Skol niv, vol.4

, Skol niv, vol.4

. Taldir, , p.39

. Martin, Que fait un veau quand il a un an? Il entre dans ses deux ans, vol.67

J. Gros-p-;-eme-fanch, Ped dañvad zo e bandenn Fanch ha Pêr? Unneg ha nao. 405 109 -Niver Per, eme Fanch, ro d'in eun danve hag em bo kement ha te. Per a respont : ro d'in kentac'h unan euz da zenvet, pp.333-108

D. Giraudon and J. Pierre-répond, Donne-moi plutôt un de tes moutons et j'en aurai la moitié plus que toi, p.227

L. Sauvé, , p.161

D. Pierre and . François, donne-moi une brebis, et j'en aurai autant que toi. Pierre répond : donne-moi plutôt une des tiennes, et j'en aurai la moitié plus que toi

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.232

. Un, Deux qui sentent le trou, Deux qui regardent creuser Deux qui écoutent creuser, Quatre qui soutiennent pour creuser

, Deu é terhel, deu é sellet, deu é cheleuet hag unan eh obér "plok plok

, Pear é terhel, deu é sellet, deu é cheleuet hag unan é hobér plok, plok é fouetal ar en toul ? Er penmoh é tèbrein é vouid e zalh get é zeu droed, e sél get é zeu lagad

. Unan-o-turia, pevar o terc'hel, unan o fichal, ha n'ez eus, en holl, nemet unan. Petra eo? (Plogonneg) selaou toullañ, hag unañ o skeiñ war an toull ? Ur porc, p.414

. Dih, , p.22, 1912.

. Dih, , p.336, 1941.

. Dih, , p.295, 1906.

, Puar é terhel, deu é sellet, deu é cheleuet hag unan é ober "ploc ploc" é fouettal ar en toul? Ur pèmoh é tarbrein hé voillad

K. Niv, gant Ivonig Picard) regarder fouiller, Et deux à entendre fouiller, Et deux à gratter, Et un à frapper sur le trou. (Pleudaniel) -Un pourceau. (Son groin, ses yeux, ses oreilles, ses pieds de devant et sa queue, vol.244, pp.11-11

, Quatre à tenir, deux à regarder, deux à écouter et un à faire "ploc ploc" en frappant sur le trou? -Un porc à manger son repas. 110m -Pemoc'h

. Unan-o-turiañ, Daou o sellout, Daou o selaou, Pevar o terc'hel, Unan o fichañ, Ha n'ez eus en holl nemet unan ?

. Unan-o-toulla, daou o weled toulla, daou o chilaou toulla, pevar o tougen da doulla, hag unan all o skei war eun toull da doulla? Eur pemoc

. Div-chuchuenn, Div c'houlaouenn, Pevar ibil kamm, Da zougen ar samm. Petra eo ? -Ur penn-moc'h (pemoc'h)

. Taldir, , p.43

, Tro ma c'hanton (dastumet gant Erwan gKonan, tro 13 vloaz, p.211

. Daou-botr-koz-o-vont-en and . Hent, Keit o baro hag o dent, Unan a lavar gwir , eun all a lavar gaou, Goude ma leveront hevelep tra o daou. (Plouneour) Daou benn-moc'h, respet d'eoc'h, eun ouc'h hag eur wiz, p.427

. Breur-ha-c'hoar, Unan a lar gwir

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.226

, Frère et soeur Vont à la foire L'un dit vrai, l'autre dit faux (mensonge) Et ils disent la même chose tous les deux? Un verrat et une truie. C'est un couple de porcs

. Dih, , p.70, 1938.

, FhB, p.319, 1920.

, Breur ha c'hoar 'ya da foar ar Faou Unan 'lar gwir, eun all 'lar gaou Hag e leront henvel o daou

. Daou-o-vond, unan a lavar gwir, unan a lavar gaou, memez tra e lavaront o daou? -An hoc'h a lavar :"oc'h" hag a lavar gwir

. Martin, , vol.82, p.34

, Deux se promènent

, Et tous les deux disent la même chose

. -une-truie, Parce que tous les deux grognent "hoc'h, hoc'h", ce qui, en breton, signifie verrat.) 113k-Pemoc'h

, Eur wiz hag eun hoc'h (houc'h) (o daou e lavaront : oc'h, oc'h)

. Skol-niv, , p.26, 1966.

. Taldir, Ar beleg, pa gemer arc'hant digant an dud, a bedo evit ar re all ha kammed evitañ e-unan. An azen, rak pa vo lakaet dirakañ askol ha foenn, e lezo ar foenn evit debriñ an askol. Ar c'hewr, Ar beleg, an azen hag ar c'hewr (gavr), vol.58

, Kaseit onn, displij e hran d'en ol ha neoah ne vern émen é onn, betag er vraùan merh ieuank

, Pa vez harp ennoun, her c'hlaskan Pa vez pell, outi, ne ran van

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.236

. Noiraude, taquine La queue courte et excitée? Une puce

. Dih, , p.67, 1910.

, Pa vez ganen m'her c'hlask bepred

, Pa vez aet kuit, n'her c'hlaskan ket

, J. Morizur : Plouzeniel), p.31, 1912.

, Et eo ma mam ha ma c'hoar da chaseal; ar pez a dapfont a chomo eno, hag ar pez ne dapfont ket a deuio gante d'ar gêr

O. Kribat-o-fenn, e lezont eno ar pez a dapont;ar pez ne dapont ket a renk dont gante d'ar gêr, p.451

, Unan a ia da chaseal; ar pez a bako a losko eno, ar pez ne bako ket a deuio gantan d'ar gear

. Da, ar pez e bako, war he lerc'h a jomo; ar pez ne bako ket, d'he di e gasso. Ann dilaouad, p.454

. Aet, hoar da chaseal; ar pezh a dapint a chomo eno, hag ar pezh na dapint ket a zeuio d'ar gêr? O kribat o fenn e lezont ar pezh a dapont; ar pezh na dapont ket a rank dont ganto d'ar gêr, p.455

. Dih, , p.328, 1909.

, FhB, p.159, 1909.

. R. Rc-iv-;-e, Il est allé à la chasse : ce qu'il attrapera, il le laissera; ce qu'il n'attrapera pas, il le rapportera à la maison, p.35

. Taldir, Logod Eun ozahig toull-mouzer, Rouz ha moal ha miliner, E wreg a zo toull-mouzerez, Rouz ha moal ha milinerez, E vugale toull-mouzerien, Rouz ha moal ha milinerien?, vol.52, p.126

, Rous en tad, ha rous er vam, ha rous er vugalé vihan, ha rah é mant melinérion?

, Rous en tad, ha rous er vam, ha rous er vugalé vihan hag ol é mant melinérion? El logod, p.461

. Brud, , p.229

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.241

U. Petit and M. Boudeur, Roux et chauve et meunier Sa femme boudeuse, Rousse, chauve et meunière Ses enfants boudeurs, Roux, chauves et meuniers? Un nid de souris. (Lannion) zo rous, touz, miliner

, Ar wreg a zo rouzez, touzez, milinerez

, Ar vugale a zo rouzien, touzien, tout milinerien? zo rouz, touz, miliner

, Ar vamm a zo rouzez, touzez, milinerez

, Ar vugale a zo rouzien, touzien, milinerien

, An Tad a zo rouz, touz, miliner, ar vamm a zo rouzez, touzez, milinerez, hag ar vugale a zo holl rouzien, touzien, milinerien

, Un ozhac'hig toullmouzher, Rous ha moal ha miliner

, E wreg a zo toullmouzherez, Rous ha moal ha milinerez

. E-vugale-toullmouzherien, Rous ha moal ha milinerien? Un neizhiad logod

, FhB, p.64, 1912.

, St Nic) femme rousse, cachottière, Et ses enfants roux, cachottiers, C'est une famille de meuniers, FhB, p.535, 1920.

, Rous an tad, rous ar vamm, rous ar vugale vihan, hag holl ez int milinerien ?

. Eun-oac'hik-bihan and . Toullmouzer, Rouz ha moal ha miliner, E vreg a zo toullmouzerez, Rouz ha moal ha milinerez, E vugale toullmouzerien, Rouz ha moal ha milinerien

L. ,

, La mère est roussâtre

L. Tondus, Poullan) -Le rat, sa femelle et ses petits (qui ont le poil roux et ras

. Brud, , p.236

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.215

. Qu,

. Va, . Da-lezo, and . Ma-n'her-grez, Erru 'r mor hag hor beuzo. gand an hent, N'en-eus na daoulagad na dent, Hag a lavar dre ma'z a : Serr da gillog ha da yar, Ha lez da gi da harzal ? gant an hent, N'en deus na daoulagad na dent

, Hag a lavar dre ma 'z a : Serr da gilhog ha da yar, Ha lez da gi da harzhal ?

, FhB 1921 niv.1 p.couv, p.48

. Brud, , p.221

. Piou-'lavar-en-dro-d'am and . Zi, Stag da yar ha lez da gi!

, Piv a dremen dre ar blasenn, a lavar stagañ ar c'hilhog ha leuskel ar c'hi da redek ?

, Piou a dremenn dre ar blasen, hag a lar staga ar c'hog, ha lezel ar c'hi da herzel ? vefent 'ta

, Diw dibi-dapenn, peder olifantenn hag un tonton besk o redeg en o mesk? Ur c'had, he diwskouarn, he fevar droad hag he lost, p.498

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.235

, Quatre hampes d'ivoire, Et un toton écourté, Courant parmi eux? Un lièvre (ses deux oreilles, ses quatre pattes et sa queue

E. Ernault and L. Mot, Dieu, p.29

, FhB, p.95, 1912.

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.235

, Un petit toton et une péteuse? Un lièvre, Quatre pattes, deux lancettes (oreilles)

, Pedér tik-tik, pedér tik-tak Ridet, ridet eit hé atrap? (Langedig) en doar? Lakat ur gavr de voot dén hakené, klommein lost ur gad ha revinein ur peur, p.506

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.236

, Deux chevilles droites et un petit trou du caca? Un lièvre

. Dih, , vol.294, p.250, 1906.

. Dih, , p.327, 1941.

. Dih, , p.258, 1941.

. Martin, Merenn en doa debret tri, Merenn a oa deuet d'ar gêr hep bezañ debret gant hini? Ur gaouenn ovezañ tapet ur c'hazh bihan a gas anezhañ d'o merenn d'he zeir c'haouenn vihan, vol.17

, Daouzek labous war eur brank, ar chasseour a lac'h unan : ped a jomm eno c'hoas ? -Nikun, vol.512

, Skol niv, vol.4

. Martin, , p.89

, Quelle est la bête qui s'attache le plus à l'homme. La sang-sue

, Skol niv, vol.4

, Skol niv, vol.4

, Taldir, vol.127

L. Sauvé, L. Douze-oiseaux-sur-une-branche, and . Chasseur-en-tue-un, Fanch-Cos, p. 22.) bod, Nao mamm-golvan war beb barr, Nao boñsin gand peb unan, Hag eur hreunenn mell e beg peb poñsin. Grit ar gont, ha c'hwi a lavaro din Ped greunenn mell a zo ?, -hini ebed : a-raog m'ho-po echu, vol.390, p.517

. Brud, , p.47

, Devine ce qui va vite, sans remuer les jambes, sur un chemin où l'on n'a pas mis de pierres ?

, Skol niv, vol.4

, Skol niv, vol.4

. Brud, Nav mamm-golvan war pep barr, Nav poñsin gant pep unan, Hag ur c'hreunenn mell e beg pep poñsin, Grit ar gont ha c'hwi a lavaro din pet greunenn mell a zo? hini ebet : a-raok m, vol.253, p.518

. Martin, Que fait un oiseau sur une branche quand il ne repose que sur une patte, vol.27

, Skol niv, vol.4

L. Sauvé, , p.120

, S'ils viennent, ils ne viendront pas

. S'ils-ne-viennent-pas, Les énigmes auxquelles sert de pivot une restriction mentale constituent un genre dont on n'abuse en aucun pays plus volontiers qu'en Bretagne. Comme il serait sans intérêt de s'embarrasser dans une trame le plus souvent inextricable, je crois devoir me contenter d'en donner seulement quelques exemples, Les pigeons et les pois. (Cf. E. R., 69. -Fanch-Cos, p.22

J. Gros, , p.334

, Que fait le renard quand il a fait sa crotte sur les Monts d'Arrée? Il ferme son derrière et se remet en route. 151-Marmouz Pe seurt differanz a zo etre eur beleg hag eur marmous ? (Ar Faou) -Eur belek n'euz tamm bleo war gorre he benn, hag eur marmous n'euz ket war he reor, p.524

, Lanvelleg, heb sikour dorn na troad. An neb en-eus c'hoant e weled, her havo, hirio an deiz, war beg an tour, lojed brao en e di ? -Penn da benn gand an tour beteg ar beg, En deiz all, Ti hag all, Ez eo pigned ar velhwedenn grogenneg, Heb sikour dorn na troad

L. Sauvé, , p.152

, Quelle différence y a-t-il entre un prêtre et un singe ? (Le Faou) -Le prêtre n'a pas de cheveux sur le dessus de la tête

, 525 FhB 1920 niv, vol.16, p.503

. Brud, , p.254

, Pe 'vezo sec'hor, pe 'vezo glao

. Brud, , vol.206, p.95, 1922.

, Une maison haute

, On y a mis du mortier, mais pas de chaux. (Douarnenez) -Un nid de pie

, Skol niv, vol.4

, Eur maner uhel n'euz bet kristen ganet ebet o sevel anezha

N. M'em-eus-eun-ti-e-plouider-n'en-deus-na-stumm-ti and . Moger,

R. C. Iv, , p.48

, Un manoir élevé qu'aucun chrétien né n'a bâti

. Al-liamm-niverenn, , vol.7, p.65, 1948.

, Rioual, Plouzane) seurt pesked 'ma 'r muia O neunv, er mor, FhB, p.219, 1912.

R. C. Iv, Quest-ce qui] vit où mourraient les poules, n'a ni pattes ni ailes et va vite ? -Le poisson, p.43

, FhB, p.382, 1920.

R. C. Iv, De quels poissons y-a-t-il le plus dans la mer ? -De vivants, vol.132

F. Gouere, Eost, p.31, 1919.

. Qu, est-ce qui est le plus rond dans la mer ? -L'oeil d'un poisson

, Skol niv, vol.4

. Brud, , p.211

. Dih, , p.376, 1931.

. Dih, , vol.294, p.319, 1909.

D. Giraudon and J. Verbaux, , p.241

, Quels seraient les 3 animaux les plus méchants? La taupe si elle voyait, La salamandre si elle entendait, Le crapaud s'il osait (manger la terre), ce seraient les 3 plus méchants animaux sur terre

, Pe sort loen a zebr ha ne gac'h ket? (Braspars)

P. Han, Eun toull reor d'ann teurek, vol.572

, Petra en deus ankounac'haet an Aotrou Doue d'ober, pa oa oc'h ober tro ar bed ? Eun toull reor d'an teureug

R. C. Iv, , p.41

, Quelle espèce de bête mange et ne ch... pas? (Braspartz) -La tique

R. C. Iv, , p.42

. Qu, est-ce que le seigneur Dieu a oublié de faire quand il voyageait sur la terre ?